ବନ୍ଧୁଗଣ କପିଳାସ କିଏ, କେମିତି ପ୍ରଭୁ ଶିବଶଙ୍କର କପିଳାସ ପର୍ବତ ଶିଖରକୁ ଆସି ପୂଜା ପାଉଛନ୍ତି, ପ୍ରଭୁ ଶିବଙ୍କୁ କପିଳାସ ପର୍ବତକୁ କିଏ ଆଣିଥିଲା ତାହା ବିଷୟରେ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ବିବରଣୀ ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା । ଓଡିଶା ଜିଲ୍ଲା ଢେଙ୍କାନାଳ ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ ରହିଛି ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀ ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖରଙ୍କ କପିଳାସ ଭବ୍ୟ ମନ୍ଦିର । ଏହି ମନ୍ଦିରକୁ ନେଇ ଅନେକ ପୌରାଣିକ କଥା ରହିଛି । କଥା ଅନୁଯାୟୀ ତ୍ରେତୟା ଯୁଗରେ ରାବଣ ମହାଦେବଙ୍କର ଦୀର୍ଘ ଦିନ ଧରି ତପସ୍ୟା କରୁଥିଲେ । ଆଉ ଶେଷରେ ନିଜ ମୁଣ୍ଡ କାଟି ଶିବଲିଙ୍ଗରେ ଅର୍ପଣ କରିବା ପରେ ମହାଦେବ ପ୍ରକଟ ହୋଇ ରାବଣକୁ ପଚାରିଥିଲେ କଣ ପାଇଁ ତୁମେ ମୋର ତପସ୍ୟା କରୁଛ ? ଠିକ ସେତିକି ବେଳେ ପରମ ଭକ୍ତ ରାବଣ କହିଲେ ମୁଁ ତୁମକୁ ମୋ ରାଜ୍ୟକୁ ନେଇକି ଯିବାକୁ ଚାହୁଁଛି ।
ଏହା ଶୁଣିବା ପରେ ମହାଦେବ କହିଲେ ତୁମେ ମୋତେ ଯେଉଁ ଠାରେ ଖୋଜିବ ମୁଁ ସେଠାରେ ଅଛି ତେଣୁ ମୋତେ ଖୋଜିବାର ଆବଶ୍ୟକ ନାହିଁ । ରାବଣ ଏ ସବୁ ଶୁଣିବା ପରେ ଅରାଜି ହୋଇ କହିଲେ ପ୍ରଭୁ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଏଠାରୁ ନେଇକି ଯିବୀ । ଶେଷରେ ପରମଭକ୍ତର ରାବଣର ଜିଦି ଆଗରେ ହାର ମାନି ମହାଦେବ ରାବଣ ସହ ଯିବାକୁ ରାଜି ହେଲେ ଆଉ ଲଙ୍କାରେ ପ୍ରବେଶ କରିଲେ । ଯେତେବେଳେ ରାବଣ ଶିବଲିଙ୍ଗକୁ ଧରି ହିମାଚଳ ପର୍ବତ ଦେଇ ଯାଉଥିଲା ସେତେବେଳେ ରାବଣକୁ ଶୋଷ ହେଲା ଆଉ ଶିବଲିଙ୍ଗକୁ ଗୋଟେ ସ୍ଥାନରେ ଥୋଇ ଦେଇ ପାଣି ପିଇବାକୁ ଗଲା ।
ଏହି ସମୟରେ ଶିବଲିଙ୍ଗ ପର୍ବତ ଶିଖରରେ ରହିଯାଇଥିଲା ଆଉ ରାବଣ ପାଣି ପିଇବା ପରେ ଶିବଲିଙ୍ଗ ଆଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରି ବି ବିଫଳ ହେଲେ । କାରଣ ମହାଦେବଙ୍କ ଲୀଳା ଅପୂର୍ବ । ରାବଣ ଆଉ ସେଠାରୁ ଶିବଲିଙ୍ଗକୁ ଉଠାଇ ପାରିଲେ ନାହିଁ । ସେହି ସମୟରେ ମହାଦେବ ପ୍ରକଟ ହୋଇ କହିଲେ ମୁଁ ଆଜି ଠାରୁ ଏହି ସ୍ଥାନରେ ପୂଜା ପାଇବି । ତାପରେ ମହାଦେବ ସେଠାରୁ ଉଭାନ ହୋଇଗଲେ । ରାବଣ ମହାଦେବ କହିଥିବା କଥା ପାଳନ କରି ମହାଦେବଙ୍କ ପୂଜାରେ ଲୀନ ରହିଲା ।
କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅନୁଯାୟୀ ମୟୂରଭଞ୍ଜର ରାଜା ପ୍ରତାପଦେବ ଥରେ ଅଜାଣତରେ ବ୍ରହ୍ମହ-ତ୍ୟା କରି ଦେଇଥିଲେ । ସେଥିପାଇଁ ତାଙ୍କୁ ଦୋଷ ଲାଗିଥିଲା । ସେହି ଦୋଷରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବାକୁ କୈଳାସ ପର୍ବତରେ ମହାଦେବଙ୍କ ତପସ୍ୟା କରିଥିଲେ । ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକ ମାନେ କୁହନ୍ତି ରାଜା ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ପ୍ରଭୁ ଶଙ୍କରଙ୍କୁ ତପସ୍ୟା କରିଥିଲେ ସେଠାରେ ଏକ ପୀଠ ନିର୍ମାଣ ହୋଇଥିଲା ଯାହା ଆଜି ବି ଶୋଭା ପାଉଛି । ଏହାପରେ ଅନେକ ଦିନ ଗଲା ଆଉ ସେତେବେଳେ ରାଜା ଥିଲେ କୋଙ୍ଗ ରାଜ୍ୟର ରାଜା ନରସିଂହ ଦେବ ।
ସେ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଅବସ୍ଥିତିକୁ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି କପିଳାସ ପର୍ବତ ଶିଖରରେ ଭବ୍ୟ ମନ୍ଦିର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ । ଏହି ମନ୍ଦିରକୁ ନେଇ ଅନେକ ରୋଚକ ରହସ୍ୟ ଲୁଚି ରହିଛି । ଏହି ମନ୍ଦିରକୁ ଯିବାକୁ ହେଲେ 1352 ପାହାଚ ଚଢିବାକୁ ପଡିଥାଏ । ଏହାକୁ ମହାଦେବଙ୍କର ଦ୍ଵିତୀୟ କୈଳାସ ପର୍ବତ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ବନ୍ଧୁଗଣ ଆପଣ ମାନଙ୍କୁ ଆମ ପୋଷ୍ଟ ଟି ଭଲ ଲାଗିଥିଲେ ସାଙ୍ଗ ସାଥି ମାନଙ୍କୁ ସେୟାର କରନ୍ତୁ । ଆମ ସହ ଆଗକୁ ରହିବା ପାଇଁ ଆମ ପେଜକୁ ଗୋଟିଏ ଲାଇକ କରନ୍ତୁ, ଧନ୍ୟବାଦ ।